De term 'markt' verwijst naar het geheel van vraag en aanbod voor een bepaald goed of dienst. De markt is een essentieel onderdeel van de economie en is van invloed op het gedrag van producenten, consumenten en overheden. In deze tekst zullen we de verschillende aspecten van de markt bespreken, zoals de vraag- en aanbodcurve, marktstructuren en marktwerking.
Een belangrijk concept bij het begrijpen van de markt is de vraagcurve. Dit is de relatie tussen de prijs van een product en de hoeveelheid die consumenten bereid zijn te kopen. Over het algemeen geldt dat wanneer de prijs van een product daalt, de vraag toeneemt en vice versa. Dit kan worden weergegeven in een grafiek waarbij de prijs wordt uitgezet tegen de gevraagde hoeveelheid.
Aan de andere kant is er de aanbodcurve. Dit is de relatie tussen de prijs van een product en de hoeveelheid die producenten bereid zijn te produceren en te verkopen. Over het algemeen geldt dat wanneer de prijs van een product stijgt, de aanbodhoeveelheid toeneemt en vice versa. Ook dit kan worden weergegeven in een grafiek waarbij de prijs wordt uitgezet tegen de aangeboden hoeveelheid.
De marktwerking is de manier waarop vraag en aanbod op elkaar reageren en zo de prijs van een product bepalen. Wanneer er sprake is van een overschot aan producten, dat wil zeggen wanneer de aangeboden hoeveelheid groter is dan de gevraagde hoeveelheid, zal de prijs dalen. Dit kan producenten ertoe aanzetten om hun productie te verlagen, wat op zijn beurt de prijs weer omhoog kan brengen. Wanneer er daarentegen sprake is van schaarste, wat betekent dat de gevraagde hoeveelheid groter is dan de aangeboden hoeveelheid, zal de prijs stijgen. Dit kan producenten ertoe aanzetten om hun productie te verhogen, wat op zijn beurt de prijs weer kan verlagen.
Marktstructuren hebben ook invloed op de manier waarop vraag en aanbod op elkaar reageren. Een perfecte concurrentiemarkt, waarbij er veel aanbieders en vragers zijn en er vrijwel geen toetredingsbarrières zijn, zal resulteren in een prijs die gelijk is aan de marginale kosten van de producenten. Dit komt omdat producenten geen invloed hebben op de prijs en alleen kunnen concurreren op basis van kosten. Een monopolie, waarbij er slechts één aanbieder is, zal resulteren in een hogere prijs omdat de producent de prijs kan beïnvloeden door de hoeveelheid producten die wordt aangeboden te beperken.
Er zijn ook marktstructuren die tussen deze twee uitersten in zitten, zoals oligopolies en monopolistische concurrentie.