Het productassortiment of de productlijn is een verzameling producten die door dezelfde fabrikant worden verkocht en die zijn gericht op verschillende marktsegmenten. Alle producten in het assortiment zijn verbonden. Sommige kunnen zijn ontworpen om tieners aan te trekken, terwijl andere zich misschien op oudere klanten richten.
Het marktsegment waarnaar het bedrijf streeft, is mogelijk niet alleen leeftijdsgebonden, maar kan ook gericht zijn op verschillende inkomensgroepen. De lijn kan bestaan uit vergelijkbare producten, zoals verschillende boxsprings, voor verschillende marktsegmenten, maar kan ook verschillende producten hebben. Een bedrijf in beddengoed kan veel verschillende bed-gerelateerde producten verkopen, zoals dekbedovertrekken, dekbedden of hoeslakens.
Een bedrijf dat gespecialiseerd is in een aantal producten of diensten, kan verschillende variaties van de producten aanbieden, ook wel productassortiment genoemd, om een groot aantal klanten aan te trekken. Het hebben van een compleet portfolio van producten met voldoende variëteit in smaak, grootte, kleur of functionaliteit zal het bedrijf helpen verschillende soorten klanten aan te trekken en daarmee een groter bereik te krijgen. Er kunnen veel redenen of situaties zijn waarin een bedrijf zijn productlijn wil uitbreiden.
Productlevenscyclus: in de meeste gevallen doorloopt een product vier fasen: introductie, volwassenheid en verval. Wanneer het product de volwassenheidsfase heeft bereikt, begint het bedrijf te denken aan het lanceren van nieuwe varianten om de focus bij de klanten te behouden want anders zal het zijn klanten verliezen aan concurrenten die betere functionaliteiten hebben.
Nieuwe marktkansen: wanneer er zich een nieuwe mogelijkheid voordoet in een marktsector, zal een bedrijf verschillende productvarianten lanceren om aan de behoeften van de klant te voldoen.
Klantbehoeften: introductie van nieuwe producten met opkomende consumentenbehoeften. Het verkrijgen van klantinzichten en feedback via marktonderzoek zal helpen deze behoeften te identificeren.
Klantloyaliteit: wanneer een bedrijf de kosten van het verwerven van nieuwe klanten wil vermijden, zou het nieuwe varianten voor de bestaande loyale klanten lanceren.
Een strategie voor het assortiment vereist vaak een grondige marktanalyse om de behoeften van de consument te bepalen. Deze analyse kan verder worden uitgesplitst naar consumentenbehoeften naar geslacht, leeftijdsgroep en zelfs economische status. Door deze factoren te analyseren, kan een bedrijf bepalen welke producten in een bepaald assortiment op welke consumentengroepen moeten worden gericht. Het effectief targeten van producten kan de kansen op succes en winstgevendheid binnen een assortiment vergroten en het bedrijf aanmoedigen om de productlijn voor andere marktgebieden en kopersgroepen verder te ontwikkelen.
Beslissen waar artikelen worden verkocht, kan een grote invloed hebben op hoe goed deze artikelen in de markt presteren in termen van verkoop. Een bedrijf moet zorgvuldig overwegen welke verkoopmethoden de grootste levensvatbaarheid bieden voor de producten van het bedrijf en welke verkoopmethoden de producten het vaakst verbinden met de doelgroep. Een bedrijf dat bijvoorbeeld een lijn met goedkope boxsprings maakt, kiest er misschien niet voor om deze producten te verkopen in een high-end meubelzaak omdat het productassortiment niet wordt geplaatst bij consumenten die ze waarschijnlijk zullen kopen.